Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο για την Προστασία της Εργασίας
Δείτε αναλυτικά το προσχέδιο σε μορφή Pdf: 11660743
Το νομοσχέδιο αντιμετωπίζει σύγχρονα, πραγματικά προβλήματα των εργαζομένων και ιδιαίτερα των γυναικών και των νέων, αποκαθιστά αδικίες, καταργεί αναχρονιστικές ρυθμίσεις, προσαρμόζει το πλαίσιο της εργασιακής νομοθεσίας στις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές. Οι βασικότερες τομές του νομοσχεδίου είναι:
•Η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας με την οποία αντιμετωπίζονται η μαύρη εργασία και οι αδήλωτες υπερωρίες.
•Η σύσταση της Επιθεώρησης Εργασίας ως ανεξάρτητης διοικητικής αρχής.
•Η θέσπιση νέων αδειών για τους γονείς και φροντιστές, όπως η άδεια 14 ημερών για τους νέους πατέρες και η επιδοτούμενη από τον ΟΑΕΔ γονική άδεια και για τους δύο γονείς.
•Η δυνατότητα εφαρμογής του συστήματος διευθέτησης του χρόνου εργασίας και ύστερα από αίτηση του εργαζομένου.
•Η προστασία του κοινωνικού συνόλου από τις απεργίες στην κοινή ωφέλεια της οικονομίας με την υποχρέωση παροχής εγγυημένης υπηρεσίας (1/3 της συνήθως παρεχόμενης).
•Η λήψη μέτρων για διαφάνεια στο συνδικαλισμό (δυνατότητα συμμμετοχής των εργαζομένων εξ’ αποστάσεως, εγγραφή των συνδικαλιστικών οργανώσεων σε μητρώα)
•Η απαγόρευση της ενίσχυσης συνδικαλιστικών οργανώσεων από εργοδότες και κόμματα.
•Η απαγόρευση επαναπροκήρυξης απεργίας που έχει κριθεί παράνομη από τη Δικαιοσύνη, από τη δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση.
•Η θέσπιση αστικής ευθύνης για συνδικαλιστές οι οποίοι ασκούν βία ή γενικότερα προβαίνουν σε παράνομες πράξεις κατά τη διάρκεια απεργιών.
•Η λήψη μέτρων, προληπτικών και κατασταλτικών, για την αντιμετώπιση της βίας και παρενόχλησης στην εργασία, μεταξύ άλλων με την κύρωση της Σύμβασης 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας.
•Η κύρωση της Σύμβασης 187 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την υγεία και ασφάλεια στην εργασία.
•Η θέσπιση του δικαιώματος αποσύνδεσης στην τηλεργασία.
•Η καθιέρωση πλαισίου προστασίας και συνδικαλιστικών δικαιωμάτων για τους εργαζόμενους στις ψηφιακές πλατφόρμες .
•Η αύξηση των επιτρεπόμενων υπερωριών σύμφωνα με τα ισχύοντα στην ΕΕ.
•Η διεύρυνση των κλάδων στους οποίους επιτρέπεται η λειτουργία τις Κυριακές σύμφωνα με τα ισχύοντα στις χώρες της ΕΕ, ιδιαίτερα τις Μεσογειακές.
•Η διεύρυνση της προστασίας των εργαζομένων από άκυρες απολύσεις και η θέσπιση δυνατότητας επιπλέον (τριπλάσιας) αποζημίωσης, αντί επαναπρόσληψης, στις υπόλοιπες περιπτώσεις.
•Η αύξηση της αποζημίωσης απόλυσης για τους εργατοτεχνίτες και εξίσωση με εκείνη των υπαλλήλων.
•Η αναβάθμιση του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ με μείωση του διοικητικού φόρτου για τις επιχειρήσεις και διευκόλυνση των ελέγχων.
Σε δηλώσεις του με αφορμή την κατάθεση του νομοσχεδίου ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης επισημαίνει: «Το νομοσχέδιο για την προστασία της εργασίας είναι ένα μεγάλο βήμα μπροστά. Η Ελλάδα ακολουθεί τις πολιτικές των πιο προηγμένων ευρωπαϊκών χωρών και αυτό δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από κανέναν. Συνδυάζουμε την προώθηση της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας με την προστασία των εργαζομένων. Προτάσσουμε το βασικό ζήτημα της αγοράς εργασίας που είναι η μαύρη και υποδηλωμένη εργασία και το αντιμετωπίζουμε με την ψηφιακή κάρτα εργασίας και με τη νέα, Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή της Επιθεώρησης Εργασίας. Μεταφέρουμε επιτυχημένες ευρωπαϊκές πρακτικές σε μια σειρά από θέματα όπως οι υπερωρίες, η λειτουργία ορισμένων κλάδων τις Κυριακές, η διευθέτηση του χρόνου εργασίας, η ενίσχυση των γονικών αδειών, η αντιμετώπιση της βίας και της σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία, η τηλεργασία, η προστασία των εργαζομένων στα delivery και στα courier, η εξίσωση των αποζημιώσεων για τους εργατοτεχνίτες με αυτές των υπαλλήλων. Εισάγουμε παράλληλα μια σειρά ρυθμίσεις για διαφάνεια στο συνδικαλισμό και μέτρα τα οποία, ενώ προστατεύουν ασφαλώς το δικαίωμα στην απεργία, προστατεύουν εξίσου το κοινωνικό σύνολο από αντίστοιχες καταχρήσεις. Είναι ένα νομοσχέδιο εκσυγχρονισμού του εργατικού δικαίου, που δίνει δύναμη τόσο στον εργαζόμενο, όσο και στην οικονομία».
Ακολουθούν οι κυριότερες αλλαγές που επήλθαν στις διατάξεις του νομοσχεδίου ύστερα από την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης, καθώς και οι βασικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου.
Συλλογικό εργατικό/ συνδικαλιστικό δίκαιο
Απαγόρευση παράνομης απεργίας: Ορίζεται ότι εάν κριθεί παράνομη απεργία ή στάση εργασίας που έχει κηρυχθεί από πρωτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση, δεν επιτρέπεται (μια πρακτική που ακολουθείτο σε ορισμένες περιπτώσεις μέχρι σήμερα), η κήρυξη απεργίας από την αντίστοιχη δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση για το ίδιο θέμα.
Αστική ευθύνη συνδικαλιστών: Προστίθεται διάταξη σύμφωνα με την οποία τόσο οι συνδικαλιστές που πραγματοποιούν καταλήψεις, αποκλεισμούς, ή ασκούν βία, εμποδίζοντας τους εργαζόμενους που δεν συμμετέχουν στην απεργία να εργαστούν, όσο και η συνδικαλιστική τους οργάνωση, θα έχουν αστική ευθύνη . Η ευθύνη δεν βαραίνει το σύνολο των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου αλλά εκείνους που προβαίνουν σε αυτές τις πράξεις, ενώ η καταβολή αποζημίωσης προϋποθέτει την άσκηση αγωγής από την θιγόμενη επιχείρηση.
Ποσοστό εγγυημένης υπηρεσίας: Η ελάχιστη εγγυημένη υπηρεσία κατά τη διάρκεια απεργιών στην κοινή ωφέλεια, ορίζεται κατ’ αρχήν σε 33 %, αλλά προβλέπεται ότι μπορεί να μειωθεί με ΚΥΑ που εκδίδουν ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και ο καθ’ ύλην αρμόδιος Υπουργός κατόπιν τεκμηριωμένου αιτήματος ή συμφωνίας των κοινωνικών εταίρων. Σε περίπτωση που δεν επέλθει η συμφωνία για το προσωπικό ελάχιστης εγγυημένης υπηρεσίας, η διαφορά παραπέμπεται στη μεσολάβηση του ΟΜΕΔ.
Προστασία συνδικαλιστών: Η αγωγή για να κριθεί εάν ένας συνδικαλιστής έχει απολυθεί εγκύρως συζητείται με τις ίδιες ταχύτατες διαδικασίες που ισχύουν σε περίπτωση αγωγής για την κήρυξη μιας απεργίας ως παράνομης. Η ανάγκη για ταχεία εκδίκαση της υπόθεσης προκύπτει από το ότι εάν ο απολυθείς δικαιωθεί μετά από χρόνια, θα έχει αποκλεισθεί από τη συνδικαλιστική δράση. Επίσης απλοποιείται η ειδοποίηση των συνδικαλιστικών στελεχών για τη λήψη συνδικαλιστικής άδειας , η οποία θα πρέπει να λαμβάνει χώρα είτε μία εβδομάδα πριν τη λήψη της άδειας όταν είναι εκ των προτέρων γνωστός ο λόγος, είτε, σε όλως έκτακτες περιπτώσεις, ακριβώς πριν τη λήψη της (διαγράφηκε μια τρίτη ενδιάμεση περίπτωση).
ΕΓΣΣΕ: Προστέθηκε ότι με Εθνικές Γενικές Συλλογικές Συμβάσεις μπορεί να καθορίζονται και μισθολογικοί όροι, οι οποίοι ισχύουν μόνο για τους συμβαλλόμενους στη σύναψη της ΕΓΣΣΕ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ν. 4093/2012.
ΣΣΕ: Η μη κωδικοποίηση των συλλογικών συμβάσεων δεν θα επιφέρει την ακύρωση της συλλογικής σύμβασης που υπεγράφη, όπως προβλεπόταν στο σχέδιο στη δημόσια διαβούλευση, αλλά απλώς δεν θα ισχύουν οι παλαιοί όροι συλλογικών συμβάσεων που δεν κωδικοποιήθηκαν.
Μητρώο συνδικαλιστικών οργανώσεων: Διευκρινίστηκαν οι συνέπειες από τη μη καταχώριση των στοιχείων -και επικαιροποίηση αυτών- των συνδικαλιστικών οργανώσεων στο σχετικό μητρώο (ΓΕΜΗΣΟΕ).
Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης ότι προϋπόθεση για κήρυξη απεργίας και εκλογή Διοικητικού Συμβουλίου είναι να υπάρχει διαθέσιμο σύστημα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας ενώ απαγορεύει την ενίσχυση συνδικαλιστικών οργανώσεων από εργοδότες και κόμματα.
Ωράριο-Υπερωρίες-Ψηφιακή Κάρτα-Κυριακές-διευθέτηση χρόνου εργασίας-διαλείμματα
Οκτάωρο: Αναδιατυπώνεται για νομοτεχνικούς λόγους η διάταξη με την οποία επιβεβαιώνεται και νομικά η ισχύς του 8ωρου/5θήμερου/40ωρου, όπως εφαρμόζεται σήμερα. Επί της ουσίας πάντως δεν υπάρχει καμία απολύτως αλλαγή στα ζητήματα αυτά σε σχέση με το μέχρι σήμερα ισχύον καθεστώς.
Διευθέτηση του χρόνου εργασίας: Προβλέπεται μια βελτίωση νομοτεχνικής φύσης που δεν αλλάζει την αρχική ρύθμιση του νομοσχεδίου και επίσης διευκρινίζεται ότι το ωράριο εργασίας στο πλαίσιο συστήματος διευθέτησης του χρόνου εργασίας θα δηλώνεται και στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ.
Παραμένουν:
-Η θέσπιση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας που αποτελεί πρωτοποριακό εργαλείο ελέγχου της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας.
-Η δυνατότητα 4ήμερης εργασίας την εβδομάδα στο πλαίσιο της διευθέτησης του χρόνου εργασίας.
-Η χορήγηση του διαλείμματος μετά από 4 ώρες εργασίας (αντί για 6 ώρες)
-Η αύξηση των επιτρεπόμενων υπερωριών στις 150 ώρες το χρόνο και εξίσωση σε βιομηχανία και λοιπούς κλάδους όπως συμβαίνει στην Ευρώπη (Σήμερα είναι: 96 ώρες/έτος στη βιομηχανία και 120 ώρες/έτος στις μη βιομηχανικές επιχειρήσεις). Παράλληλα αυξάνεται η αμοιβή για τις υπερωρίες για τις οποίες δεν τηρούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες έγκρισης και ορίζεται στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 120% (από 80% που ίσχυε ως τώρα)
-Η επέκταση της δυνατότητας εργασίας τις Κυριακές με την ισχύουσα αυξημένη αμοιβή στους κλάδους που έχουν ήδη ανακοινωθεί.
Επιθεώρηση Εργασίας-Ανεξάρτητη Αρχή
Στελέχωση-οργάνωση Επιθεώρησης Εργασίας: Κατά τα πέντε πρώτα χρόνια λειτουργίας της Επιθεώρησης Εργασίας, οι υπάλληλοι του Υπουργείου Εργασίας που σήμερα υποστηρίζουν το ελεγκτικό έργο του ΣΕΠΕ, εξακολουθούν να το πράττουν. Για το ίδιο διάστημα, μετατάξεις και αποσπάσεις για την πλήρωση των θέσεων της Επιθεώρησης Εργασίας γίνονται κατά προτεραιότητα από προσωπικό του ΥΠΕΚΥ με ιδιότητα Επιθεωρητή Εργασίας.
Οι βασικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου προβλέπουν τη σύσταση της Επιθεώρησης Εργασίας ως Ανεξάρτητης Διοικητικής Αρχής, με λειτουργική ανεξαρτησία, διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Η Επιθεώρηση Εργασίας θα λειτουργεί κατά τα πρότυπα της ΑΑΔΕ και της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας ενώ ορίζεται ότι το πόρισμα της Επιθεώρησης Εργασίας επί διαφορών που στοιχειοθετούνται από την ψηφιακή κάρτα εργασίας (π.χ. απαιτήσεις για δεδουλευμένα, επίδομα άδειας) θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα για να βγει διαταγή πληρωμής από το δικαστήριο.
Προστασία από απολύσεις
Αποζημιώσεις: Σε σχέση με την πρόβλεψη για 4μηνη προθεσμία κάλυψης των τυπικών προϋποθέσεων καταγγελίας της σύμβασης εργασίας καθώς και για την άσκηση αγωγής από την πλευρά του εργαζόμενου σε περίπτωση καταβολής μειωμένης έως και 10 % αποζημίωσης, διευκρινίζεται αφενός ότι η καταβολή της αποζημίωσης πρέπει να είναι σύγχρονη με την απόλυση και αφετέρου νομοθετείται η παγιωμένη θέση της νομολογίας , ότι η υπολειπόμενη καταβληθείσα αποζημίωση δεν συνιστά λόγο ακύρωσης αλλά συμπλήρωσης αυτής.
Επιπλέον, με τις ήδη γνωστές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου: Ικανοποιείται ένα πάγιο και δίκαιο αίτημα, αυτό της εξίσωσης των αποζημιώσεων των εργατοτεχνιτών (που έως τώρα εισέπρατταν λίγα μεροκάματα) με εκείνες των υπαλλήλων. Διευρύνεται η λίστα των περιπτώσεων της άκυρης απόλυσης (προστασία και του πατέρα πλέον για 6 μήνες μετά τη γέννηση κάθε παιδιού, προστασία λόγω ενασκήσεως δικαιώματος, κλπ.) Στις λοιπές περιπτώσεις (ένταση στις σχέσεις εργαζομένου – εργοδότη ή αναδιάρθρωση μιας επιχείρησης), το Δικαστήριο αντί οποιασδήποτε άλλης συνέπειας, με βάση ρύθμιση που ισχύει στη Γαλλία και την Ισπανία, μετά από αίτημα είτε του εργαζομένου είτε του εργοδότη, επιδικάζει υπέρ του εργαζομένου ποσό πρόσθετης αποζημίωσης (αποδοχές 3 μηνών έως το διπλάσιο της νόμιμης αποζημίωσης)
Άδειες-Ισορροπία επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής
Διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής: Διευρύνονται, σε συνεννόηση με το Υπ. Εσωτερικών, και στο προσωπικό του Δημοσίου για το οποίο εφαρμόζεται το εργατικό δίκαιο περιλαμβάνοντας μεταξύ άλλων τους εργαζόμενους με σχέση Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου Χρόνου (ΙΔΟΧ), οι παρακάτω άδειες:
α. Ειδική άδεια παροχής προστασίας μητρότητας (6 μήνες επιδοτούμενοι από ΟΑΕΔ) και
β. Άδεια υποβοηθούμενης αναπαραγωγής 7 ημερών με αποδοχές.
Επίσης επεκτείνεται η άδεια 4 ημερών για παρακολούθηση σχολικής επίδοσης και σε παιδιά που φοιτούν σε Ειδικά Σχολεία και σε Ειδικές Δομές για Άτομα με Ειδικές Ανάγκες, ενώ προτεραιοποιούνται οι αιτήσεις γονέων παιδιών με αναπηρία για τη χορήγηση γονικής άδειας.
Οι ήδη ανακοινωθείσες διατάξεις προβλέπουν:
Άδεια πατρότητας: 14 ημέρες με αποδοχές έναντι 10 που προβλέπει η Οδηγία και 2 που ισχύει σήμερα
Προστασία του νέου πατέρα κατά της απόλυσης για 6 μήνες από τη γέννηση του τέκνου. Περιορισμός αντικινήτρων για πρόσληψη γυναικών
Παραμένει η προστασία της εγκύου και εργαζόμενης μητέρας για 18 μήνες μετά τον τοκετό
Γονική άδεια 4 μηνών για κάθε γονέα με επιδότηση για πρώτη φορά από τον ΟΑΕΔ για τους 2 μήνες
Δικαίωμα ευέλικτων ρυθμίσεων (π.χ. τηλεργασία, ευέλικτο ωράριο, μερική απασχόληση) για γονείς και φροντιστές με βάση την Οδηγία 1158/2019.
Απουσία 2 ημέρες κατ’ έτος με αποδοχές για λόγους ανωτέρας βίας
Άδεια φροντιστή για συγγενείς ή συνοίκους που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα υγείας
Επέκταση της άδειας λοχείας 9 εβδομάδων μετά τη γέννα και στην υιοθεσία τέκνου
Επέκταση της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας 6 μηνών με επιδότηση από τον ΟΑΕΔ και στην υιοθεσία τέκνου
Επέκταση του μειωμένου ωραρίου (άδεια φροντίδας τέκνου) και στην μητέρα που απέκτησε τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας
Θεωρείται άκυρη η απόλυση εργαζομένου επειδή ζήτησε ή έλαβε άδεια –Θεσπίζεται αντιστροφή του βάρους της απόδειξης υπέρ του εργαζομένου στο Δικαστήριο.
Αντιμετώπιση της βίας και παρενόχλησης
Διεύρυνση προστασίας: Προστίθενται στα προστατευόμενα άτομα και οι εργαζόμενοι στην άτυπη οικονομία .
Δημόσιο: Σειρά δικαιωμάτων (όπως ενδεικτικά: διεύρυνση προστασίας και σε βία και απλή παρενόχληση και όχι μόνο στην παρενόχληση λόγω διακρίσεων, αποχώρηση από την εργασία σε περίπτωση κινδύνου), όπως προβλέπει η ΔΣΕ 190 επεκτείνονται και στο δημόσιο τομέα . Η ρύθμιση εισάγεται ύστερα από συνεννόηση με το Υπουργείο Εσωτερικών.
Ορισμοί: Ορίζονται διακριτά οι συμπεριφορές «βία» και «παρενόχληση», για να υπάρχει μεγαλύτερη σαφήνεια στις απαγορευμένες συμπεριφορές. Προστίθεται και ρητά στον ορισμό της παρενόχλησης λόγω φύλου ο σεξουαλικός προσανατολισμός, έκφραση, ταυτότητα φύλου.
Δικαίωμα αποχώρησης: Στο δικαίωμα οικειοθελούς αποχώρησης από την εργασία για εύλογο χρόνο λόγω κινδύνου ζωής/υγείας/ασφάλειας, μετά από τεκμηριωμένη ενημέρωση του εργοδότη, προστίθεται δικαίωμα του εργοδότη να προσφύγει στην Επιθεώρηση Εργασίας , σε περίπτωση που ο εργαζόμενος δεν επιστρέφει, παρά το ότι έληξε ο κίνδυνος.
Αντιστροφή του βάρους απόδειξης: Γίνεται παραπομπή της ρύθμισης για την αντιστροφή του βάρους της απόδειξης (σε μη ποινικά θέματα βεβαίως), στην ήδη ισχύουσα και εφαρμοζόμενη ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία, για λόγους μεγαλύτερης νομικής σαφήνειας και ασφάλειας.
Ενημέρωση: Αφαιρείται η διαβούλευση με το σύνολο των εργαζομένων για τις επιχειρησιακές πολιτικές για τη βία και παρενόχληση όταν δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση ή άλλοι εκπρόσωποι στην επιχείρηση και αντικαθίσταται με ενημέρωση των εργαζομένων και ανάρτηση των αντίστοιχων πολιτικών.
Τα παραπάνω προστίθενται στις ρυθμίσεις που προβλέπουν μεταξύ άλλων υποχρέωση κατάρτισης πολιτικών στην επιχείρηση για την αντιμετώπιση του φαινομένου και για τη διαχείριση των καταγγελιών, άμεση λήψη μέτρων από τον εργοδότη όταν ο δράστης είναι εργαζόμενος (από σύσταση και αλλαγή θέσης του καταγγελλόμενου μέχρι απόλυση), ειδική διαδικασία στην Επιθεώρηση Εργασίας για τις περιπτώσεις αυτές και δυνατότητα παρέμβασής της με εντολή στον εργοδότη να λάβει μέτρα όταν υπάρχει κίνδυνος για το θύμα, κ.α.
Τηλεργασία
Επίλυση διαφορών: Όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, η τηλεργασία εφαρμόζεται μετά από συμφωνία μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων. Αυτή ήταν άλλωστε και παραμένει, η πρόβλεψη του νομοσχεδίου. Διευκρινίζονται απλώς περαιτέρω οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή της τηλεργασίας, όταν αυτές δεν έχουν συμφωνηθεί μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου με την πρόσληψη ή με τροποποίηση της σύμβασης εργασίας. Ορίζεται συγκεκριμένα ότι, η τηλεργασία μπορεί να εφαρμόζεται με απόφαση του εργοδότη μόνο για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας και όταν προηγείται σχετική κυβερνητική απόφαση, ή μετά από αίτηση του εργαζομένου, σε περίπτωση τεκμηριωμένου κινδύνου της υγείας του. Αν υπάρχει διαφωνία μεταξύ των δύο πλευρών θα παραπέμπεται προς επίλυση στην Επιθεώρηση Εργασίας.
Ανάληψη του κόστους από τον εργοδότη: Ορίζεται ρητώς ότι το κόστος που αναλαμβάνει ο εργοδότης είναι ο εξοπλισμός (απόκτηση, συντήρηση, αποκατάσταση) και οι επικοινωνίες – οι λεπτομέρειες καθορίζονται με υπουργική απόφαση. Παραμένει η πρόβλεψη ότι οι δαπάνες αυτές δεν αποτελούν αποδοχές, αλλά εκπιπτέα δαπάνη για την εργοδοτική επιχείρηση, είναι αφορολόγητες και δεν επιβαρύνονται με ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη ή εργαζομένου.
Απλούστευση: Μειώνονται τα υποχρεωτικά στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνει η σύμβαση της τηλεργασίας.
Υπενθυμίζεται ότι με τις ρυθμίσεις που έχουν ανακοινωθεί, μεταξύ άλλων θεσπίζεται το δικαίωμα αποσύνδεσης, δηλαδή το δικαίωμα κάθε τηλεργαζόμενου να απέχει από την παροχή εργασίας με τηλεφωνικό, ηλεκτρονικό ή ψηφιακό τρόπο, εκτός ωραρίου εργασίας και κατά τη διάρκεια των αδειών του ενώ ορίζεται ότι οι τηλεργαζόμενοι έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους εργαζομένους εντός των εγκαταστάσεων της επιχείρησης.
Ψηφιακές πλατφόρμες
Διεύρυνση ορισμού: Διευρύνεται ο ορισμός προκειμένου να περιλαμβάνει όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες, ακόμη κι αυτές που συναλλάσσονται απευθείας με τον πελάτη.
Παροχή μέσων προστασίας: Προβλέπεται ότι οι ψηφιακές πλατφόρμες, οι οποίες υποχρεούνται να παρέχουν προστατευτικά κράνη στους παρόχους των υπηρεσιών, μπορούν εναλλακτικά να καταβάλουν στους συνεργάτες τους την αξία του κράνους σε χρήμα. Με αντίστοιχο τρόπο αποδίδεται και η προσαύξηση του 15% επί του ελάχιστου νομοθετημένου μισθού σε περίπτωση χρήσης ιδίου μέσου.
Με τις ήδη γνωστές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου: αναγνωρίζονται δύο τρόποι συνεργασίας των παρόχων υπηρεσιών με τις πλατφόρμες (συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας ή ανεξάρτητων υπηρεσιών / έργου), θεσπίζονται ίδιες υποχρεώσεις από τις πλατφόρμες για πρόνοια, υγιεινή και ασφάλεια έναντι εργαζομένων και αυτοαπασχολούμενων και προβλέπονται δικαιώματα σύστασης οργανώσεων, διαπραγμάτευσης συλλογικών συμφωνιών, απεργίας για τους απασχολούμενους με συμβάσεις ανεξαρτήτων υπηρεσιών/ έργου.
Υγεία και ασφάλεια στην Εργασία
Επιχειρησιακό σχέδιο: Προστίθεται άρθρο για την κατάρτιση ετήσιου Εθνικού Προγράμματος για την Υγεία και Ασφάλεια στην εργασία (επιχειρησιακό σχέδιο με την Εθνική Στρατηγική) με συγκεκριμένες αρχές και προδιαγραφές: εκτίμηση κινδύνων, χρονοπρογραμματισμός δράσεων, συνέργειες, παρακολούθηση με βάση στόχους και δείκτες προόδου
Συνεργασία με το ΕΛΙΝΥΑΕ: Θεσπίζεται συνεργασία του ΥΠΕΚΥ και της Επιθεώρησης Εργασίας με το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛΙΝΥΑΕ, είναι ο φορέας των κοινωνικών εταίρων ΓΣΕΕ, ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ, ΣΕΤΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία), μέσω προγραμματικών συμβάσεων για εκπόνηση μελετών, ερευνών πεδίου, προγραμμάτων κατάρτισης σε επιχειρήσεις, παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών για θέματα υγείας και ασφάλειας στην εργασία.
Με το νομοσχέδιο κυρώνεται η Σύμβαση 187 του Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία
ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ
Νομοτεχνικές βελτιώσεις: Οι διατάξεις προβλέπουν ψηφιακό μετασχηματισμό του συστήματος παρακολούθησης της αγοράς εργασίας, μείωση του διοικητικού φόρτου για τις επιχειρήσεις, διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών συστημάτων ΕΡΓΑΝΗ, e-ΕΦΚΑ, Επιθεώρησης Εργασίας, ΟΑΕΔ, διευκόλυνση των ελέγχων με διασταυρώσεις.
Δείτε το νομοσχέδιο στο φορολογικό αρχείο του κόμβου
Έκθεση της Βουλής
Α. Με το υπόψη σχέδιο νόμου, αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, προβλέπονται, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
ΜΕΡΟΣ I
Κυρώνεται και έχει την ισχύ που ορίζει η παρ.1 του άρθρου 28 του Συντάγματος, η Σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας «Για την εξάλειψη της βίας και παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας» που υιοθετήθηκε από τη Συνδιάσκεψη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας στη Γενεύη, την 21η Ιουνίου 2019. Ειδικότερα μεταξύ άλλων, προβλέπεται ότι κάθε Μέλος θα υιοθετήσει μία συνεκτική, ολοκληρωμένη και ευαισθητοποιημένη ως προς το φύλο προσέγγιση (λήψη μέτριον, κατασταλτικών ή μη) για την πρόληψη και την εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στον χώρο της εργασίας. (άρθρο 1)
ΜΕΡΟΣ II
1. Υιοθετούνται μέτρα για την πρόληψη, την αντιμετώπιση και την καταπολέμηση τιον συμπεριφορών βίας και παρενόχλησης, στο εργασιακό περιβάλλον ιδιωτικού και άτυπου ιδιωτικού τομέα.
Μέρος των μέτρων αυτών καταλαμβάνουν και τον δημόσιο τομέα.
Συγκεκριμένα:
α. Απαγορεύεται κάθε μορφής βία ή παρενόχληση, που εκδηλώνεται κατά τη διάρκεια της εργασίας είτε συνδέεται με αυτήν είτε προκύπτει από αυτήν, συμπεριλαμβανομένης της βίας και παρενόχλησης λόγω φύλου και της σεξουαλικής παρενόχλησης.
β. Προσδιορίζονται οι υποχρεώσεις του εργοδότη σχετικά με την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας και της παρενόχλησης.
γ. Υποχρεούνται οι επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από είκοσι (20) άτομα, να υιοθετούν πολιτική:
για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία,
για τη διαχείριση εσωτερικών καταγγελιών για περιστατικά βίας και παρενόχλησης.
δ. ΙΙροσδιορίζονται τα δικαιώματα θιγομένων και οι συνέπειες επί παραβίασης της απαγόρευσης βίας και παρενόχλησης.
ε. Απαγορεύεται και είναι άκυρη η καταγγελία ή η με οποιονδήποτε τρόπο λύση της έννομης σχέσης στην οποία στηρίζεται η απασχόληση καθώς και κάθε άλλη δυσμενής μεταχείριση προσώπου, η οποία εκδηλώνεται ως αντίμετρο σε καταγγελία, μαρτυρία, παροχή πληροφοριών ή αίτημα παροχής έννομης προστασίας, για περιστατικό βίας ή παρενόχλησης. (άρθρα 2-15)
2. α. Συνιστάται Αυτοτελές Τμήμα στην Επιθεώρηση Εργασίας, για την παρακολούθηση των φαινομένων βίας και παρενόχλησης στον χώρο της εργασίας, με τις οριζόμενες αρμοδιότητες.
β. Συνιστώνται έξι (6) θέσεις προσωπικού ΙΙ.Ε. κατηγορίας στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, για τη στελέχωση της ανωτέρω οργανικής μονάδας. (άρθρο 16)
3.Ορίζεται η Επιθεώρηση Εργασίας ως αρμόδια για τον έλεγχο της εφαρμογής των μέτρων για την πρόληψη, την αντιμετώπιση και την καταπολέμηση των συμπεριφορών βίας και παρενόχλησης, στο εργασιακό περιβάλλον καθώς και για τον έλεγχο της τήρησης των σχετικών υποχρεώσεων.(άρθρο 17)
4.Προσδιορίζονται:
-η διαδικασία επίλυσης διαφορών λόγω βίας ή παρενόχλησης ενώπιον της Επιθεώρησης Εργασίας,
-οι διοικητικές κυρώσεις (διοικητικά πρόστιμα κ.λπ.), που επιβάλλονται από την Επιθεώρηση Εργασίας στην περίπτωση συμπεριφορών βίας και παρενόχλησης στο εργασιακό περιβάλλον. (άρθρα 18 και 19)
5. α. Διευρύνονται οι αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων (π. Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων) με την προσθήκη πολιτικών και δράσεων για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία.
β. Αυξάνεται κατά τρία (3) [οριζόμενος σε δεκατέσσερα (14) από έντεκα (11) που ισχύει], ο αριθμός των μελών του Εθνικού Συμβουλίου Ισότητας των Φύλων (Ε.Σ.Ι.Φ.). (άρθρο 20)
6. Επιβραβεύονται οι επιχειρήσεις για την ανάπτυξη δράσεων όχι μόνο προώθησης της ουσιαστικής ισότητας των φύλων, αλλά και για την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία. (άρθρο 21)
7. Κατηγοριοποιούνται με υ.α., οι παραβάσεις στην περίπτωση συμπεριφορών βίας και παρενόχλησης, στο εργασιακό περιβάλλον, εξειδικεύονται τα κριτήρια, καθορίζεται η μέθοδος υπολογισμού του ύψους του προστίμου και προβλέπονται οι περιπτώσεις αναπροσαρμογής του ύψους του προστίμου. (άρθρο 22)
8. Ρυθμίζονται θέματα στελέχωσης του Αυτοτελούς Τμήματος για την παρακολούθηση της βίας και παρενόχλησης στην εργασία μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας πλήρωσης της θέσης ευθύνης και κάλυψης των σχετικών θέσεων προσωπικού. (άρθρο 23)
ΜΕΡΟΣ III
Ενσωματώνεται στην εθνική έννομη τάξη η Οδηγία (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 για την ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και της ιδιωτικής ζωής και συγκεκριμένα, προβλέπονται, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
1.α. Προσδιορίζονται ο σκοπός και το πεδίο εφαρμογής των προτεινομένων ρυθμίσεων (εργαζόμενοι γονείς που απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα και στον δημόσιο τομέα) και δίδονται οι έννοιες των οικείων όρων.
β. Ρυθμίζονται εκ νέου οι ακόλουθες άδειες:
– η άδεια πατρότητας, η οποία χορηγείται στον πατέρα για διάστημα δεκατεσσάρων (14) εργάσιμων ημερών, αντί δύο (2) ημερών, που ισχύει, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα,
– η γονική άδεια, η οποία χορηγείται σε κάθε εργαζόμενο γονέα ή πρόσωπο που ασκεί τη γονική μέριμνα, για διάστημα τεσσάρων (4) μηνών, μπορεί δε να τη χρησιμοποιήσει συνεχόμενα ή τμηματικά, μέχρι το παιδί να συμπληρώσει την ηλικία των οκτώ (8) ετών [αντί των έξι (6) ετών, που ισχύει (άρθρο 50 του ν.4075/2012)].
Θεσπίζεται η υποχρέωση του Οργανισμού Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.) να καταβάλλει επίδομα γονικής άδειας στον κάθε γονέα, μηνιαίως, για τους δύο (2) πρώτους μήνες της γονικής άδειας, ποσού ίσου με τον ελάχιστο νομοθετημένο μισθό καθώς και αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας με βάση το προαναφερόμενο ποσό. Διευκρινίζεται ότι γονείς διδύμων, τριδύμων ή και περισσότερων πολύδυμων τέκνων δικαιούνται να λάβουν το εν λόγω επίδομα για δύο (2) μήνες επιπλέον, ανεξαρτήτως του αριθμού των παιδιών που γεννήθηκαν μαζί, ενώ γονείς μόνοι λόγω θανάτου του άλλου γονέα ή λόγω ολικής αφαίρεσης της γονικής μέριμνας ή μη αναγνώρισης του τέκνου από αυτόν, δικαιούνται τη γονική άδεια και το επίδομα εις διπλούν.
Ο χρόνος του τμήματος της άδειας κατά το οποίο ο εργαζόμενος λαμβάνει το επίδομα από τον Ο.Α.Ε.Δ., λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στους κλάδους κύριας σύνταξης και ασθένειας του οικείου ασφαλιστικού φορέα καθώς και στους οικείους φορείς επικουρικής ασφάλισης.
Ορίζεται ότι ο Ο.Α.Ε.Δ. υποχρεούται να καταβάλλει το εν λόγω επίδομα για κάθε εργαζόμενο γονέα, στον οποίο έχει χορηγηθεί γονική άδεια σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και δεν έχει λήξει κατά την έναρξη ισχύος των προτεινομένων ρυθμίσεων.
γ. Θεσμοθετούνται η άδεια φροντιστή και η απουσία από την εργασία για λόγους ανωτέρας βίας, παρέχεται δε η δυνατότητα σε κάθε εργαζόμενο γονέα παιδιών ηλικίας έως δώδεκα (12) ετών ή φροντιστή να ζητά ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας για λόγους φροντίδας (ιδίως, τηλεργασία, ευέλικτο ωράριο εργασίας, μερική απασχόληση).
δ. Ορίζεται ο Συνήγορος του Πολίτη, ως αρμόδιος φορέας για ζητήματα ισότητας στην εφαρμογή των προτεινομένων ρυθμίσεων.
(άρθρα 24 – 32 και 53)
2. Ρυθμίζονται θέματα αναφορικά με τις άδειες για την προστασία της οικογένειας και ορίζεται το πεδίο εφαρμογής των προτεινομένων ρυθμίσεων [εργαζόμενοι γονείς που απασχολούνται με σχέση πλήρους ή μερικής απασχόλησης:
ι) στον ιδιωτικό τομέα,
ii) σε υπηρεσίες του Δημοσίου, κατά το μέρος που εφαρμόζεται σε αυτούς η εργατική νομοθεσία,
ιιι) σε υπηρεσίες του Δημοσίου με σύμβαση έμμισθης εντολής,
ιω) με συμβάσεις ή σχέσεις μέσω επιχείρησης προσωρινής απασχόλησης (άρθρο 115 του ν.4052/2012)]. Μεταξύ άλλων, προβλέπονται τα εξής:
α. Επεκτείνονται σε εργαζόμενες μητέρες που υιοθετούν τέκνο η άδεια μητρότητας, μετά των πάσης φύσεως σχετικών αποδοχών και επιδομάτων καθώς και η ειδική παροχή προστασίας μητρότητας, μετά του ποσού που καταβάλλει μηνιαίως ο Ο.Α.Ε.Δ. (ίσου με τον ελάχιστο νομοθετημένο μισθό) και της αναλογίας δώρων εορτών και επιδόματος αδείας.
β. Θεσπίζεται άδεια επτά (7) εργάσιμων ημερών με αποδοχές, για εργαζόμενες οι οποίες υποβάλλονται σε μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
γ. Επανακαθορίζονται θέματα σχετικά με λοιπές άδειες και συγκεκριμένα, χορηγούνται, με αποδοχές, στους εργαζόμενους γονείς των υπηρεσιών του Δημοσίου, οι ακόλουθες άδειες:
ι) φροντίδας τέκνου,
ii) παρακολούθησης σχολικής επίδοσης τέκνου,
iii) γάμου,
iv) προγεννητικών εξετάσεων,
v) άδεια λόγω σοβαρών νοσημάτων των παιδιών και
vi) άδεια για μονογονεϊκές οικογένειες.
Χορηγούνται, επίσης, στους εργαζόμενους γονείς των υπηρεσιών του Δημοσίου, άνευ αποδοχών, η άδεια λόγω ασθένειας παιδιού ή άλλου εξαρτώμενου μέλους και η άδεια λόγω νοσηλείας των παιδιών.
Παρέχεται η δυνατότητα στους εργαζόμενους γονείς των υπηρεσιών του Δημοσίου που έχουν παιδιά με αναπηρία, να ζητήσουν για κάθε παιδί, μειωμένο ωράριο εργασίας, κατά μία (1) ώρα την ημέρα, με ανάλογη περικοπή των αποδοχών τους. (άρθρα 33 – 45)
3.α. Περιλαμβάνονται λοιπές ρυθμίσεις σχετικά με τις χορηγούμενες άδειες [διατήρηση των κεκτημένων ή υπό κτήση δικαιωμάτων μέχρι το τέλος της άδειας, προστασία από την απόλυση και του εργαζόμενου πατέρα για διάστημα έξι (6) μηνών από τον τοκετό, παροχή έννομης προστασίας σε όσους ζημιώνονται λόγω μη εφαρμογής των προτεινομένων ρυθμίσεων, υποχρέωση του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων να διατηρεί αναρτημένο στην ιστοσελίδα του. πληροφοριακό υλικό σχετικά με τα προαναφερόμενα δικαιώματα των εργαζομένων κ.λπ.].
Επιβάλλονται στον εργοδότη που παραβαίνει τις προτεινόμενες ρυθμίσεις, οι διοικητικές και ποινικές κυρώσεις των άρθρων 24 και 28 του ν.3996/2011, οι οποίες αφορούν σε περιπτώσεις παραβίασης της εργατικής νομοθεσίας.
β. Παρέχονται οι αναγκαίες εξουσιοδοτήσεις για την εφαρμογή των προτεινομένων ρυθμίσεων και περιλαμβάνονται οι διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας που καταργούνται από την έναρξη ισχύος των προτεινομένων ρυθμίσεων. (άρθρα 46 – 54)
ΜΕΡΟΣ IV
1.Καθιερώνεται σε όλους τους κλάδους εργασίας και σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας ως πλήρης απασχόληση, η εργασία σαράντα (40) ωρών εβδομαδιαίος, με δυνατότητα κατανομής σε πέντε (5) ή έξι (6) ημέρες, υπό την επιφύλαξη εξαιρέσεων που περιλαμβάνονται σε συλλογικές συμβάσεις εργασίας, διαιτητικές αποφάσεις ή ατομικές συμβάσεις εργασίας. (άρθρο 55)
2.Τροποποιείται ο χρόνος ημερήσιας εργασίας, κατά τον οποίο δικαιολογείται χορήγηση διαλείμματος στους εργαζόμενους: μειώνεται ο ελάχιστος χρόνος ημερήσιας εργασίας από έξι (6) ώρες σε τέσσερις (4) και τίθεται ανώτατο όριο διαλείμματος [τριάντα (30) λεπτά]. (άρθρο 56)
3.Τροποποιούνται τα χρονικά όρια για υπερωριακή απασχόληση και ειδικότερα:
Επιτρέπεται ανά ημέρα έως τρεις (3) ώρες και ανά έτος έως εκατόν πενήντα (150) ώρες [από εκατόν είκοσι (120) ώρες ετησίως, που ισχύει σήμερα] με αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο, προσαυξημένο κατά σαράντα τοις εκατό (40%).
Επίσης, τροποποιείται η αποζημίωση για κάθε ώρα υπερωρίας, καθ’ υπέρβαση των ορίων του νόμου. Ο μισθωτός θα δικαιούται αποζημίωση ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο, προσαυξημένο κατά εκατόν είκοσι τοις εκατό (120%) από ογδόντα τοις εκατό (80%) που ισχύει.
Παρέχεται εξουσιοδότηση στον Γενικό Γραμματέα Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για τη χορήγηση άδειας υπερωριακής απασχόλησης, πέραν των προβλεπομένων, με τις διατάξεις του υπόψη σχεδίου νόμου κατά νόμο ορίων, με οριζόμενη αποζημίωση της εν λόγω εξαιρετικής υπερωριακής απασχόλησης σε ποσοστό προσαύξησης εξήντα τοις εκατό (60%) επί του ωρομισθίου. (άρθρα 57 και 58)
4.Συμπληρώνονται οι διατάξεις περί διευθέτησης του χρόνου εργασίας (περίοδος αυξημένης απασχόλησης – μείωση ωρών εργασίας ή/και χορήγηση ρεπό) και συγκεκριμένα, εισάγεται, μεταξύ άλλων, ειδική πρόβλεψη για καταβολή αποζημίωσης, σε περίπτωση λύσης της σύμβασης εργασίας πριν τη χορήγηση μειωμένου ωραρίου εργασίας ή/και ρεπό. (άρθρο 59)
5. α. Παρέχεται εξουσιοδότηση για ορισμό μέχρι πέντε (5) επιπλέον εορτών, κατ’ έτος, ως ημερών υποχρεωτικής ή προαιρετικής αργίας.
β. Ορίζεται ως χρονικό όριο εξάντλησης της ετήσιας άδειας αναψυχής το πρώτο τρίμηνο του επόμενου ημερολογιακού έτους
γ. Ρυθμίζεται η περίπτωση χορήγησης άδειας άνευ αποδοχών έως ένα (1) έτος, σε εργαζόμενο πλήρους ή μερικής απασχόλησης και ορίζεται ρητώς ότι κατά το εν λόγω διάστημα η σύμβαση εργασίας τίθεται σε αναστολή και δεν οφείλονται ασφαλιστικές εισφορές. (άρθρα 60 – 62)
6. α. Συμπληρώνονται οι περιπτώσεις επιχειρήσεων/δραστηριοτήτων, οι οποίες εξαιρούνται αυτοδικαίως από την υποχρεωτική ανάπαυση κατά την Κυριακή και τις ημέρες αργίας. Περιλαμβάνονται ιδίως οι ταχυδρομικές υπηρεσίες (courier) και οι δραστηριότητες παραγωγής υγειονομικών ειδών ή νοσηλευτικών υλικών, οι επιχειρήσεις logistics, παροχής υπηρεσιών τηλεφωνικού κέντρου και τεχνικής υποστήριξης πελατών, παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος και security.
β. Προστίθενται κατηγορίες επιχειρήσεων/δραστηριοτήτων στις περιπτώσεις κατ’ εξαίρεση επιτρεπόμενης λειτουργίας και απασχόλησης του οικείου προσωπικού κατά τις Κυριακές και ημέρες αργίας (κατόπιν σχετικής άδειας της Επιθεώρησης Εργασίας). (άρθρο 63)
7. α. Προβλέπεται η κατάργηση της διαφοροποίησης μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών, αναφορικά με την προθεσμία προμήνυσης και την καταγγελία των συμβάσεων εξαρτημένης εργασίας.
β. Εισάγεται απαλλαγή του εργαζόμενου από την υποχρέωση παροχής εργασίας, μετά την κοινοποίηση σε αυτόν της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας από τον εργοδότη. Ορίζονται σχετικά οι καταβλητέες αποδοχές.
γ. Εισάγονται περιπτώσεις ακυρότητας της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, αναλόγως της αιτίας της απόλυσης. Ορίζονται σχετικά οι καταβλητέες αποδοχές, αναλόγως της περίπτωσης απόλυσης. Παράλληλα, προβλέπεται ότι εάν η απόλυση πάσχει για λόγο διαφορετικό – από τους ρητά αναφερόμενους στο υπόψη σχέδιο νόμου – λόγους, το Δικαστήριο αντί οποιασδήποτε άλλης συνέπειας, μετά από αίτημα είτε του εργαζομένου είτε του εργοδότη, επιδικάζει υπέρ του εργαζομένου ποσό πρόσθετης αποζημίωσης ίσης με αποδοχές τριών (3) μηνών έως το διπλάσιο της κατά νόμο αποζημίωσης λόγω καταγγελίας [αποδοχές εικοσιτεσσάρων (24) μηνών].
(άρθρα 64 – 66)
8.Τροποποιούνται – συμπληρώνονται οι διατάξεις αναφορικά με την τηλεργασία.
Ειδικότερα:
Δίδεται ο σχετικός ορισμός, ο τρόπος συμφωνίας παροχής της, οι περιπτώσεις μονομερούς επιβολής τηλεργασίας και οι όροι εργασίας που πρέπει να γνωστοποιηθούν εγγράφως στον εργαζόμενο.
Περιγράφονται τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των τηλεργαζόμενων και του εργοδότη.
Προσδιορίζονται το κόστος που επιβαρύνει τον εργοδότη καθώς και οι σχετικές παροχές προς τον εργαζόμενο, με πρόβλεψη σχετικά με την αντιμετώπιση των εν λόγω δαπανών (αποτελούν εκπιπτέες δαπάνες για την εργοδοτική επιχείρηση και δεν φορολογούνται).
Αναγνωρίζεται δικαίωμα αποσύνδεσης στον εργαζόμενο με τηλεργασία εκτός ωραρίου εργασίας και κατά τη διάρκεια των νόμιμων αδειών του κ.λπ. (άρθρο 67)
9.Ρυθμίζεται το ζήτημα των ψηφιακών πλατφορμών και συγκεκριμένα:
– δίδεται ο σχετικός ορισμός, αποτυπώνονται κριτήρια, προκειμένου να γίνεται διάκριση μεταξύ συμβάσεων εξαρτημένης εργασίας και συμβάσεων παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών, τα δικαιώματα και οι δυνατότητες των παροχών ανεξάρτητων υπηρεσιών και οι υποχρεώσεις των ψηφιακών πλατφορμών έναντι των παροχών.(άρθρα 68 – 72)
10 .α. Προβλέπεται η αναβάθμιση και η ψηφιακή μετεξέλιξη του πληροφοριακού συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ», το οποίο είναι προσβάσιμο μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης (Ε.Ψ.ΙΙ-gov.gr) και ορίζονται τα απαραίτητα στοιχεία που υποβάλλονται στο εν λόγω πληροφοριακό σύστημα καθώς και τα μητρώα που τηρούνται σε αυτό.
β. Εισάγεται η ψηφιακή κάρτα εργασίας ως σύστημα μέτρησης του ωραρίου εργασίας και ελέγχου για την τήρησή του, η οποία διασυνδέεται ηλεκτρονικά με το πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ». Εφόσον διαπιστωθεί ότι η ψηφιακή κάρτα του εργαζόμενου δεν είναι ενεργοποιημένη, επιβάλλεται στον εργοδότη πρόστιμο δέκα χιλιάδων πεντακοσίων (10.500) ευρώ ανά εργαζόμενο και εάν διαπιστωθεί εκ νέου η παράβαση, εντός του οριζόμενου χρονικού διαστήματος, επιβάλλεται προσωρινή διακοπή της λειτουργίας της επιχείρησης. (άρθρα 73 και 74)
11. Προβλέπεται η ενοποίηση των κωδικών και μητρώων μεταξύ Επιθεώρησης Εργασίας – e-Ε.Φ.Κ.Α. – Ο.Α.Ε.Δ. καθώς και η διαλειτουργικότητα του πληροφοριακού συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ» με τα αντίστοιχα πληροφοριακά συστήματα άλλων φορέων με αρμοδιότητα την παρακολούθηση, την εποπτεία και τον έλεγχο της αγοράς εργασίας, την καταπολέμηση της ανεργίας κ.λπ. (άρθρα 75 – 77)
12. Ορίζονται οι επιβαλλόμενες διοικητικές και ποινικές κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασης της εργατικής νομοθεσίας, εφόσον διαπιστωθεί ότι δεν έχουν αναρτηθεί τα σχετικά στοιχεία στο πληροφοριακό σύστημα, εντός του οριζόμενου χρονικού διαστήματος, [πρόστιμο για καθεμία παράβαση από τριακόσια (300) ευρώ μέχρι πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ ή/και προσωρινή διακοπή της λειτουργίας της επιχείρησης και ποινή φυλάκισης τουλάχιστον έξι (6) μηνών ή χρηματική ποινή τουλάχιστον εννιακοσίων (900) ευρώ]. (άρθρο 78 – 81)
13. Ρυθμίζονται θέματα συλλογικού εργατικού δικαίου.
Ειδικότερα:
Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις εργαζομένων εγγράφονται εφεξής στο Γενικό Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων (ΓΕ.ΜΗ.Σ.Ο.Ε.) στο οποίο τηρούνται σε ψηφιακή μορφή τα στοιχεία που αφορούν στη συνδικαλιστική οργάνωση. (Σήμερα τα εν λόγω στοιχεία καταχωρούνται σε ειδικό βιβλίο που τηρείται σε κάθε Πρωτοδικείο).
Απαγορεύεται να δέχονται οι συνδικαλιστικές οργανώσεις παροχές από τον εργοδότη, για την εξυπηρέτηση κοινωφελών σκοπών της μοναδικής πρωτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης, στην οποία ανήκουν οι εργαζόμενοι σε αυτόν.
Προβλέπεται και η εξ αποστάσεως συμμετοχή μέλους στη Γενική Συνέλευση συνδικαλιστικής οργάνωσης καθώς και η ψήφιση εξ αποστάσεως, η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί με ηλεκτρονική, διαδικτυακή ή δικτυακή σύνδεση, με όρους που διασφαλίζουν τη διαφάνεια και τη μυστικότητα. Για την εφαρμογή των ανωτέρω, διατίθεται χωρίς αντάλλαγμα σχετικό λογισμικό, από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Η συνδικαλιστική οργάνωση μπορεί να επιλέξει την αξιοποίηση άλλου προγράμματος, υπό την προϋπόθεση ότι διασφαλίζει το αδιάβλητο και τη μυστικότητα της ψηφοφορίας.
Αυστηροποιούνται τα πρόστιμα που επιβάλλονται σε περίπτωση μη συμμόρφωσης του εργοδότη με την απόφαση του επιθεωρητή εργασίας σε θέματα αναφορικά με τη δημοκρατία στους τόπους εργασίας.
Η συνδικαλιστική οργάνωση που κηρύσσει απεργία υποχρεούται να προστατεύει το δικαίωμα των εργαζομένων, οι οποίοι δεν συμμετέχουν στην απεργία, ώστε να προσέρχονται και να αποχωρούν ελεύθερα και ανεμπόδιστα από την εργασία τους και να παρέχουν αυτήν χωρίς εμπόδιο. Σε περίπτωση παραβίασης της ανωτέρω) υποχρέωσης, η απεργία μπορεί να διακοπεί.
Δεν επιτρέπεται η κήρυξη απεργίας χωρίς να έχει προηγουμένως καθορισθεί το προσωπικό ασφαλείας και όπου απαιτείται, το προσωπικό στοιχειώδους λειτουργίας, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
Επανακαθορίζεται το πεδίο εφαρμογής των συλλογικών συμβάσεων εργασίας κ.λπ. (άρθρα 82 -101)
ΜΕΡΟΣ V
1.α. Συνιστάται ανεξάρτητη διοικητική αρχή χωρίς νομική προσωπικότητα με την επωνυμία «Επιθεώρηση Εργασίας», με έδρα την Αθήνα και σκοπό τον έλεγχο της εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας. Η Επιθεώρηση Εργασίας απολαμβάνει λειτουργικής ανεξαρτησίας, διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας και δεν υπόκειται σε εποπτεία ή έλεγχο πέραν του κοινοβουλευτικού.
β. Παρέχεται η δυνατότητα λειτουργίας Ειδικών Αποκεντρωμένοι και Περιφερειακών Υπηρεσιών της συνιστώμενης Αρχής και εκτός της έδρας αυτής.
γ. Από την έναρξη λειτουργίας της Επιθεώρησης Εργασίας καταργείται το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) καθώς και η θέση του Γενικού Επιθεωρητή. Η συνιστώμενη αρχή καθίσταται καθολικός διάδοχος του Σ.ΕΠ.Ε.
δ. Προσδιορίζονται οι αρμοδιότητες της συνιστώμενης Αρχής και ρυθμίζονται θέματα αναφορικά με τις σχέσεις συνεργασίας της Επιθεώρησης Εργασίας με τη Βουλή και τις διοικητικές αρχές που ασκούν αρμοδιότητες σε συγκεκριμένους τομείς της εθνικής οικονομίας καθώς και με τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
ε. Καθορίζονται τα όργανα Διοίκησης της Επιθεώρησης Εργασίας (πενταμελές Συμβούλιο Διοίκησης και Διοικητής) και ειδικότερα, μεταξύ άλλων:
Ρυθμίζονται θέματα σχετικά με τη λειτουργία (θητεία, διαδικασίες επιλογής και διορισμού καθώς και παύσης, παραίτησης, αναπλήρωσης και αντικατάστασης μελών, διεξαγωγή συνεδριάσεων και λήψη αποφάσεων κ.λπ.), τα καθήκοντα, τα προσόντα, τα ασυμβίβαστα των μελών του Συμβουλίου Διοίκησης καθώς και τις αρμοδιότητες αυτού [έλεγχος σκοπιμότητας δαπανών, για έργα παροχής υπηρεσιών ή για προμήθειες ειδών καθαρής αξίας άνω των διακοσίων χιλιάδων (200.000) ευρώ, παροχή σύμφωνης γνώμης για την ένταξη έργων στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΓΙ.Δ.Ε.) και στο Ενιαίο Πρόγραμμα Προμηθειών κ.λπ.].
Οι αποδοχές του Προέδρου και των μελών του Συμβουλίου Διοίκησης καθορίζονται σύμφωνα με την κείμενη σχετική νομοθεσία (άρθρο 22 παρ.3 του ν.4354/2015).
Οι ανωτέρω δεν είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης και ως εκ τούτου, δεν αναστέλλεται η άσκηση οποιουδήποτε δημοσίου λειτουργήματος καθώς και η άσκηση καθηκόντων σε οποιαδήποτε θέση του Δημοσίου, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης (ο.τ.α.) και των επιχειρήσεών τους, των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου (ν.π.δ.δ.) και των κρατικών νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου (ν.π.ι.δ.) ή δημοσίων επιχειρήσεων κ.λπ., σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα.
Κατά τις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Διοίκησης μπορεί να καλούνται στη συζήτηση ειδικών θεμάτων και μέλη του προσωπικού της Επιθεώρησης Εργασίας ή τρίτοι, εκπρόσωποι του Δημοσίου ή αλλοδαπών αρχών, δημόσιων ή ιδιωτικών φορέων και επαγγελματικών οργανώσεων καθώς και εμπειρογνώμονες.
Προβλέπεται η σύσταση στην Επιθεώρηση Εργασίας, θέσης Διοικητή, πενταετούς θητείας με δυνατότητα ανανέωσης άπαξ, ο οποίος τελεί σε καθεστώς πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, κατέχει τα οριζόμενα προσόντα και πληροί τις προβλέψεις για τα ασυμβίβαστα (αναστολή άσκησης έμμισθου ή άμισθου δημόσιου λειτουργήματος καθώς και καθηκόντων σε οποιαδήποτε θέση του Δημοσίου, των ο.τ.α. και των επιχειρήσεών τους, των ν.π.δ.δ. και των κρατικών ν.π.ι.δ. ή δημοσίων επιχειρήσεων σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα κ.λπ.), υπογράφει δε, κατά την ανάληψη των καθηκόντων του συμβόλαιο απόδοσης με τον αρμόδιο Υπουργό, όπου καθορίζονται οι υποχρεώσεις αυτού καθώς και οι προς επίτευξη ποιοτικοί και ποσοτικοί στόχοι, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα. Στο εν λόγω συμβόλαιο μπορεί να προβλέπεται και ετήσια ειδική ανταμοιβή (bonus), σε περίπτωση επίτευξης ή υπέρβασης των τιθέμενων στόχων.
Καθορίζονται οι αρμοδιότητες του Διοικητή μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και η οργάνωση και υλοποίηση προγραμμάτων εκπαίδευσης, μετεκπαίδευσης και εξειδίκευσης του προσωπικού που υπάγεται στις οργανικές μονάδες της Επιθεώρησης Εργασίας, ο καθορισμός ειδικού μισθολογικού καθεστώτος και ειδικότερου συστήματος επιπλέον ανταμοιβής (bonus) για το προσωπικό της Επιθεώρησης Εργασίας, η σύσταση ή συγχώνευση Υπηρεσιακών και Πειθαρχικών Συμβουλίων καθώς και Ειδικών Επιτροπών Αξιολόγησης καθώς και η εν γένει ανασυγκρότηση συλλογικών οργάνων (επιτροπές, συμβούλια, ομάδες εργασίας ή έργου), η έκδοση αποφάσεων σύστασης, συγκρότησης και ορισμού μελών επιτροπών, η σύσταση, κατάργηση ή/και συγχώνευση οργανικών μονάδων καθώς και η έκδοση αποφάσεων για θέματα στέγασης και μεταστέγασης των Υπηρεσιών της Επιθεώρησης Εργασίας κ.λπ.
Περαιτέρω, προσδιορίζονται οι διαδικασίες επιλογής και διορισμού καθώς και παύσης, παραίτησης και αναπλήρωσης του Διοικητή.
στ. Προβλέπεται η αυτοδίκαιη μεταφορά στην Επιθεώρηση Εργασίας του πάσης φύσεως προσωπικού [με σχέση δημοσίου δικαίου, ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου (ι.δ.α.χ.) ή ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου (ι.δ.ο.χ.) ή με σχέση έμμισθης εντολής], που υπηρετεί ή κατέχει οργανική θέση στο Σ.ΕΠ.Ε. Η εν λόγω μεταφορά πραγματοποιείται με την ίδια σχέση εργασίας σε αντίστοιχες θέσεις της συνιστώμενης Αρχής, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα (καθεστώς για το προσωπικό που έχει μετακινηθεί από τις υπηρεσίες του Σ.ΕΠ.Ε. σε άλλες υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και αντιστρόφως, διατήρηση σε ισχύ αποσπάσεων προσωπικού από και προς το Σ.ΕΙΙ.Ε., μεταφορά προσωποπαγών θέσεων κ.λπ.).
Ρυθμίζονται επίσης θέματα στελέχωσης της Επιθεώρησης Εργασίας, πλήρωσης των κενών θέσεων με διορισμό μέσω του Ανωτάτου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.) και σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία, κάλυψης των κενών οργανικών θέσεων της Αρχής με μετάταξη ή απόσπαση από τους μνημονευόμενους φορείς, σύμφωνα με την κείμενη σχετική νομοθεσία καθώς και λοιπά θέματα υπηρεσιακής κατάστασης του ανωτέρω προσωπικού. Μεταξύ άλλων, προβλέπεται:
– η κατάταξη του προαναφερόμενου προσωπικού στα ίδια μισθολογικά κλιμάκια, με διατήρηση του συνόλου των αποδοχών αυτού καθώς και του συνταξιοδοτικού και ασφαλιστικού καθεστώτος κύριας, επικουρικής ασφάλισης και πρόνοιας,
– η σύσταση τριών (3) θέσεων μετακλητών υπαλλήλων για την υποβοήθηση του Διοικητή της Επιθεώρησης Εργασίας στην άσκηση των καθηκόντων του, η μία εκ των οποίων αποτελεί θέση Διευθυντή για την οποία ισχύουν τα προβλεπόμενα από την κείμενη νομοθεσία (κάλυψη, αρμοδιότητες, αποδοχές κ.λπ.).
ζ. Παρέχεται η δυνατότητα, με κ.υ.α. και κατόπιν εισήγησης του Διοικητή της Επιθεώρησης Εργασίας, να ορίζεται ειδικό σύστημα επιπλέον ανταμοιβής (bonus) του προσωπικού της Επιθεώρησης Εργασίας, στο πλαίσιο της αξιολόγησής του, σύμφωνα με τα οριζόμενα κριτήρια (βαρύτητα θέσης και βαθμός ευθύνης, βαθμός επίτευξης των στόχων μεγαλύτερος του 100%).
η. Ρυθμίζονται θέματα προϋπολογισμού της Επιθεώρησης Εργασίας (εγγραφή σε χωριστό ειδικό φορέα των αναγκαίων πιστώσεων για τη λειτουργία αυτής, κατάρτιση και εκτέλεση του προϋπολογισμού δαπανών της Αρχής και των προβλέψεων Μ.Π.Δ.Σ. καθώς και θέματα δημοσιονομικής διαχείρισης και δημοσίου λογιστικού, υποβολή του προϋπολογισμού στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, μεταφορά πιστώσεων μεταξύ μειζόνων κατηγοριών δαπανών του εν λόγω προϋπολογισμού κ.λπ.).
Ορίζεται ο Διοικητής της Επιθεώρησης Εργασίας ως διατάκτης των πιστώσεων του προϋπολογισμού δαπανών αυτής, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία (ν.4270/2014).
θ. Στο πλαίσιο της οικονομικής διαχείρισης της συνιστώμενης Αρχής:
Παρέχεται η δυνατότητα στην Επιθεώρηση Εργασίας να πραγματοποιεί δαπάνες που εντάσσονται στο Π.Δ.Ε., σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία (υποκεφάλαιο 3 του κεφαλαίου Β’ του μέρους Δ’ του ν.4270/2014).
Συνιστάται στην ανωτέρω Αρχή Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών (Γ.Δ.Ο.Υ.), σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα (αρμοδιότητες και υποχρεώσεις προϊσταμένων κ.λπ.).
Προβλέπεται ότι ακίνητα του Δημοσίου μπορεί να παραχωρούνται κατά χρήση στην Επιθεώρηση Εργασίας από την Εταιρία Ακινήτων Δημοσίου ή άλλους φορείς του Δημοσίου ή των ο.τ.α., για την αντιμετώπιση των στεγαστικών αναγκών των υπηρεσιών της, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα, όσον αφορά στη σύναψη των σχετικών συμβάσεων και στη στέγαση δημοσίων υπηρεσιών.
ι. Ρυθμίζονται θέματα έκδοσης του Οργανισμού και του Εσωτερικού Κανονισμού της Επιθεώρησης Εργασίας καθώς και το περιεχόμενο αυτών. (άρθρα 102 -121)
2. Τροποποιούνται – συμπληρώνονται διατάξεις του ν.3996/2011 σχετικά με:
α. την επίλυση εργατικών διαφορών με σκοπό την επιτάχυνση της σχετικής διαδικασίας και ιδίως όσον αφορά στην έκδοση πορίσματος από τον Επιθεωρητή Εργασιακών Σχέσεων και την ενδεχόμενη επιβολή των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων,
β. την επικαιροποίηση των περιπτώσεων παραβιάσεων της εργασιακής νομοθεσίας στις οποίες επιβάλλονται οι προβλεπόμενες διοικητικές κυρώσεις. (άρθρα 122 και 123)
3. Παρέχονται οι απαραίτητες εξουσιοδοτήσεις για την υλοποίηση των προτεινόμενων ρυθμίσεων. Μεταξύ άλλων.
α. Προβλέπεται ότι με κ.υ.α. καθορίζονται, οι κάθε είδους αποδοχές του Διοικητή, τακτικές ή πρόσθετες, καθ’ όλο το διάστημα της θητείας αυτού.
β. Ρυθμίζονται ζητήματα μεταφοράς του προσωπικού του Σ.ΕΙΙ.Ε. στην Επιθεώρηση Εργασίας και ενδεχόμενης παράτασης των συμβάσεων αυτού, συνέχισης εκτελούμενων έργων, δράσεων, προγραμμάτων, συγχρηματοδοτούμενων ή μη κ.λπ.
γ. Περιλαμβάνονται μεταβατικής ισχύος διατάξεις μεταξύ των οποίων προβλέπεται:
η δυνατότητα υποστήριξης κατά τη διενέργεια των ελέγχων και την εν γένει εκπλήρωση της αποστολής της Επιθεώρησης Εργασίας από προσωπικό του αρμόδιου Υπουργείου,
η επιβάρυνση του προϋπολογισμού του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με τις δαπάνες λειτουργίας των υπηρεσιών του Σ.ΕΠ.Ε. και της Επιθεώρησης Εργασίας έως το τέλος του έτους έναρξης λειτουργίας της Επιθεώρησης Εργασίας. (άρθρα 124 και 125)
ΜΕΡΗ VI και VII
Κυρώνεται και έχει την ισχύ που ορίζει η παρ.1 του άρθρου 28 του Συντάγματος, η Σύμβαση 187 της Διεθνούς Συνδιάσκεψης Εργασίας «Για το πλαίσιο Προώθησης της Ασφάλειας και της Υγείας στην Εργασία» που υιοθετήθηκε από τη Συνδιάσκεψη στη Γενεύη, την 31η Μαΐου 2006, όπου μεταξύ άλλων:
α. Δίδονται οι ορισμοί των όρων που χρησιμοποιούνται στην ανωτέρω Σύμβαση και εξειδικεύονται οι στόχοι αυτής. Προς τούτο, καθορίζεται η σχετική εθνική πολιτική με τις κατευθυντήριες γραμμές αυτής και τις αρχές που τη διέπουν.
β. Ορίζεται η υποχρέωση κάθε μέλους της προαναφερόμενης Σύμβασης: να θεσπίσει, να διατηρεί, να αναπτύσσει προοδευτικά και να επανεξετάζει περιοδικά ένα εθνικό σύστημα ασφάλειας και υγείας στην εργασία, με το προβλεπόμενο περιεχόμενο. Παράλληλα, καθορίζονται τα όργανα, οι υπηρεσίες, οι μηχανισμοί και οι δράσεις που πρέπει να περιλαμβάνονται στο εν λόγω εθνικό σύστημα,
να διαμορφώνει, να εφαρμόζει, να ελέγχει, να αξιολογεί και να αναθεωρεί περιοδικά ένα εθνικό πρόγραμμα ασφάλειας και υγείας στην εργασία, με στόχους όπως αυτοί εξειδικεύονται στην κυρούμενη Σύμβαση. Ειδικότερα, όσον αφορά στην εφαρμογή των ανωτέρω από την χώρα μας, προβλέπεται η εκπόνηση ετήσιου Εθνικού ΙΙρογράμματος για την υγεία και ασφάλεια στην εργασία, ως Προσάρτημα της Εθνικής Στρατηγικής για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία 2021 – 2025, το οποίο μαζί με την εν λόγω Εθνική Στρατηγική, βασίζεται στις μνημονευόμενες αρχές και περιλαμβάνει τις προβλεπόμενες δράσεις (ενημέρωση, μελέτες, μέτρα στήριξης μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, συνέργειες και συντονιστικές ενέργειες για την υλοποίηση των δράσεων κ.λπ.).
Σε υλοποίηση των ανωτέρο) παρέχεται η δυνατότητα σύναψης προγραμματικών συμβάσεων, μεταξύ του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και της Επιθεώρησης Εργασίας, μεμονωμένα ή από κοινού, αφενός και του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας στην Εργασία (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.) αφετέρου, στις οποίες συμβάσεις εξειδικεύονται θέματα όπως τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των συμβαλλομένων. οι πόροι από τους οποίους θα καλυφθούν οι αναλαμβανόμενες οικονομικές υποχρεώσεις, ο τρόπος κάλυψης των αναγκαίων για την εκπλήρωση των συμβάσεων λειτουργικών εξόδων, οι ρήτρες σε περίπτωση καθυστέρησης ή μη εκπλήρωσης των υποχρεώσεων κ.λπ. (άρθρα 126 – 128)
Με σημαντικές αλλαγές που αφορούν τις απεργίες και τις αποζημιώσεις απόλυσης κατατέθηκε πριν από λίγη ώρα στη Βουλή του νομοσχέδιο που ρυθμίζει εκ νέου τα εργασιακά θέματα στη χώρα μας
Ειδικότερα στο νομοσχέδιο έχουν ενσωματωθεί διατάξεις για την απαγόρευση επαναπροκήρυξης απεργίας που έχει κριθεί παράνομη από τη Δικαιοσύνη, από τη δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση, καθώς επίσης και για την αφαίρεση από τον εργοδότη της δυνατότητας να καταβάλει έπειτα από τέσσερις μήνες την αποζημίωση απόλυσης, κι όλα αυτά αφού ελήφθησαν υπ’ όψιν σειρά προτάσεων από συνδικαλιστικούς και επιστημονικούς φορείς της χώρας.
Αναλυτικότερα οι αλλαγές αφορούν
- Στην απαγόρευση παράνομης απεργίας: Ορίζεται ότι εάν κριθεί παράνομη απεργία ή στάση εργασίας που έχει κηρυχθεί από πρωτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση, δεν επιτρέπεται (μια πρακτική που ακολουθείτο σε ορισμένες περιπτώσεις μέχρι σήμερα), η κήρυξη απεργίας από την αντίστοιχη δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση για το ίδιο θέμα.
- Στην αστική ευθύνη συνδικαλιστών: Προστίθεται διάταξη σύμφωνα με την οποία τόσο οι συνδικαλιστές που πραγματοποιούν καταλήψεις, αποκλεισμούς, ή ασκούν βία, εμποδίζοντας τους εργαζόμενους που δεν συμμετέχουν στην απεργία να εργαστούν, όσο και η συνδικαλιστική τους οργάνωση, θα έχουν αστική ευθύνη. Η ευθύνη δεν βαραίνει το σύνολο των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου αλλά εκείνους που προβαίνουν σε αυτές τις πράξεις, ενώ η καταβολή αποζημίωσης προϋποθέτει την άσκηση αγωγής από την θιγόμενη επιχείρηση.
- Στο ποσοστό εγγυημένης υπηρεσίας: Η ελάχιστη εγγυημένη υπηρεσία κατά τη διάρκεια απεργιών στην κοινή ωφέλεια, ορίζεται κατ’ αρχήν σε 33 %, αλλά προβλέπεται ότι μπορεί να μειωθεί με ΚΥΑ που εκδίδουν ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και ο καθ’ ύλην αρμόδιος Υπουργός κατόπιν τεκμηριωμένου αιτήματος ή συμφωνίας των κοινωνικών εταίρων. Σε περίπτωση που δεν επέλθει η συμφωνία για το προσωπικό ελάχιστης εγγυημένης υπηρεσίας, η διαφορά παραπέμπεται στη μεσολάβηση του ΟΜΕΔ.
- Στην προστασία των συνδικαλιστών: Η αγωγή για να κριθεί εάν ένας συνδικαλιστής έχει απολυθεί εγκύρως συζητείται με τις ίδιες ταχύτατες διαδικασίες που ισχύουν σε περίπτωση αγωγής για την κήρυξη μιας απεργίας ως παράνομης. Η ανάγκη για ταχεία εκδίκαση της υπόθεσης προκύπτει από το ότι εάν ο απολυθείς δικαιωθεί μετά από χρόνια, θα έχει αποκλεισθεί από τη συνδικαλιστική δράση. Επίσης απλοποιείται η ειδοποίηση των συνδικαλιστικών στελεχών για τη λήψη συνδικαλιστικής άδειας, η οποία θα πρέπει να λαμβάνει χώρα είτε μία εβδομάδα πριν τη λήψη της άδειας όταν είναι εκ των προτέρων γνωστός ο λόγος, είτε, σε όλως έκτακτες περιπτώσεις, ακριβώς πριν τη λήψη της (διαγράφηκε μια τρίτη ενδιάμεση περίπτωση).
- Στην Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας: Προστέθηκε ότι με Εθνικές Γενικές Συλλογικές Συμβάσεις μπορεί να καθορίζονται και μισθολογικοί όροι, οι οποίοι ισχύουν μόνο για τους συμβαλλόμενους στη σύναψη της ΕΓΣΣΕ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ν. 4093/2012.
- Στις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας: Η μη κωδικοποίηση των συλλογικών συμβάσεων δεν θα επιφέρει την ακύρωση της συλλογικής σύμβασης που υπεγράφη, όπως προβλεπόταν στο σχέδιο στη δημόσια διαβούλευση, αλλά απλώς δεν θα ισχύουν οι παλαιοί όροι συλλογικών συμβάσεων που δεν κωδικοποιήθηκαν.
- Μητρώο συνδικαλιστικών οργανώσεων: Διευκρινίστηκαν οι συνέπειες από τη μη καταχώριση των στοιχείων -και επικαιροποίηση αυτών- των συνδικαλιστικών οργανώσεων στο σχετικό μητρώο (ΓΕΜΗΣΟΕ).
Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης ότι προϋπόθεση για κήρυξη απεργίας και εκλογή Διοικητικού Συμβουλίου είναι να υπάρχει διαθέσιμο σύστημα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας ενώ απαγορεύει την ενίσχυση συνδικαλιστικών οργανώσεων από εργοδότες και κόμματα.
Ωράριο – Υπερωρίες – Ψηφιακή Κάρτα – Κυριακές – διευθέτηση χρόνου εργασίας – διαλείμματα
Οκτάωρο: Αναδιατυπώνεται για νομοτεχνικούς λόγους η διάταξη με την οποία επιβεβαιώνεται και νομικά η ισχύς του 8ωρου/5θήμερου/40ωρου, όπως εφαρμόζεται σήμερα. Επί της ουσίας πάντως δεν υπάρχει καμία απολύτως αλλαγή στα ζητήματα αυτά σε σχέση με το μέχρι σήμερα ισχύον καθεστώς. Ειδικότερα ορίζεται ότι όταν εφαρμόζεται σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας, το πλήρες συμβατικό ωράριο εργασίας ανέρχεται ημερησίως σε οκτώ (8) ώρες, ενώ όταν εφαρμόζεται σύστημα εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας, το πλήρες ωράριο εργασίας ανέρχεται σε έξι (6) ώρες και σαράντα (40) λεπτά ημερησίως. Με συλλογικές συμβάσεις εργασίας, διαιτητικές αποφάσεις ή ατομικές συμβάσεις εργασίας είναι δυνατή η εφαρμογή μικρότερων ωραρίων πλήρους απασχόλησης ημερησίως και εβδομαδιαίως.
Διευθέτηση του χρόνου εργασίας: Προβλέπεται μια βελτίωση νομοτεχνικής φύσης που δεν αλλάζει την αρχική ρύθμιση του νομοσχεδίου και επίσης διευκρινίζεται ότι το ωράριο εργασίας στο πλαίσιο συστήματος διευθέτησης του χρόνου εργασίας θα δηλώνεται και στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ.
Προστασία από απολύσεις
Αποζημιώσεις: Σε σχέση με την πρόβλεψη για 4μηνη προθεσμία κάλυψης των τυπικών προϋποθέσεων καταγγελίας της σύμβασης εργασίας καθώς και για την άσκηση αγωγής από την πλευρά του εργαζόμενου σε περίπτωση καταβολής μειωμένης έως και 10 % αποζημίωσης, διευκρινίζεται αφενός ότι η καταβολή της αποζημίωσης πρέπει να είναι σύγχρονη με την απόλυση και αφετέρου νομοθετείται η παγιωμένη θέση της νομολογίας, ότι η υπολειπόμενη καταβληθείσα αποζημίωση δεν συνιστά λόγο ακύρωσης αλλά συμπλήρωσης αυτής.
Χατζηδάκης: «Η Ελλάδα ακολουθεί τις πολιτικές προηγμένων ευρωπαϊκών χωρών»
Σε δηλώσεις του με αφορμή την κατάθεση του νομοσχεδίου ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης επισημαίνει: «Το νομοσχέδιο για την προστασία της εργασίας είναι ένα μεγάλο βήμα μπροστά. Η Ελλάδα ακολουθεί τις πολιτικές των πιο προηγμένων ευρωπαϊκών χωρών και αυτό δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από κανέναν. Συνδυάζουμε την προώθηση της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας με την προστασία των εργαζομένων. Προτάσσουμε το βασικό ζήτημα της αγοράς εργασίας που είναι η μαύρη και υποδηλωμένη εργασία και το αντιμετωπίζουμε με την ψηφιακή κάρτα εργασίας και με τη νέα, Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή της Επιθεώρησης Εργασίας. Μεταφέρουμε επιτυχημένες ευρωπαϊκές πρακτικές σε μια σειρά από θέματα όπως οι υπερωρίες, η λειτουργία ορισμένων κλάδων τις Κυριακές, η διευθέτηση του χρόνου εργασίας, η ενίσχυση των γονικών αδειών, η αντιμετώπιση της βίας και της σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία, η τηλεργασία, η προστασία των εργαζομένων στα delivery και στα courier, η εξίσωση των αποζημιώσεων για τους εργατοτεχνίτες με αυτές των υπαλλήλων. Εισάγουμε παράλληλα μια σειρά ρυθμίσεις για διαφάνεια στο συνδικαλισμό και μέτρα τα οποία, ενώ προστατεύουν ασφαλώς το δικαίωμα στην απεργία, προστατεύουν εξίσου το κοινωνικό σύνολο από αντίστοιχες καταχρήσεις. Είναι ένα νομοσχέδιο εκσυγχρονισμού του εργατικού δικαίου, που δίνει δύναμη τόσο στον εργαζόμενο, όσο και στην οικονομία».
Ακολουθούν οι κυριότερες αλλαγές που επήλθαν στις διατάξεις του νομοσχεδίου ύστερα από την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης, καθώς και οι βασικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου.
Συλλογικό εργατικό/ συνδικαλιστικό δίκαιο
Παραμένουν ως έχουν:
- Η θέσπιση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας που αποτελεί πρωτοποριακό εργαλείο ελέγχου της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας.
- Η δυνατότητα 4ήμερης εργασίας την εβδομάδα στο πλαίσιο της διευθέτησης του χρόνου εργασίας.
- Η χορήγηση του διαλείμματος μετά από 4 ώρες εργασίας (αντί για 6 ώρες)
- Η αύξηση των επιτρεπόμενων υπερωριών στις 150 ώρες το χρόνο και εξίσωση σε βιομηχανία και λοιπούς κλάδους όπως συμβαίνει στην Ευρώπη (Σήμερα είναι: 96 ώρες/έτος στη βιομηχανία και 120 ώρες/έτος στις μη βιομηχανικές επιχειρήσεις). Παράλληλα αυξάνεται η αμοιβή για τις υπερωρίες για τις οποίες δεν τηρούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες έγκρισης και ορίζεται στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 120% (από 80% που ίσχυε ως τώρα)
- Η επέκταση της δυνατότητας εργασίας τις Κυριακές με την ισχύουσα αυξημένη αμοιβή στους κλάδους που έχουν ήδη ανακοινωθεί.
Επιθεώρηση Εργασίας-Ανεξάρτητη Αρχή
Στελέχωση-οργάνωση Επιθεώρησης Εργασίας: Κατά τα πέντε πρώτα χρόνια λειτουργίας της Επιθεώρησης Εργασίας, οι υπάλληλοι του Υπουργείου Εργασίας που σήμερα υποστηρίζουν το ελεγκτικό έργο του ΣΕΠΕ, εξακολουθούν να το πράττουν. Για το ίδιο διάστημα, μετατάξεις και αποσπάσεις για την πλήρωση των θέσεων της Επιθεώρησης Εργασίας γίνονται κατά προτεραιότητα από προσωπικό του ΥΠΕΚΥ με ιδιότητα Επιθεωρητή Εργασίας.
Οι βασικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου προβλέπουν τη σύσταση της Επιθεώρησης Εργασίας ως Ανεξάρτητης Διοικητικής Αρχής, με λειτουργική ανεξαρτησία, διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Η Επιθεώρηση Εργασίας θα λειτουργεί κατά τα πρότυπα της ΑΑΔΕ και της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας ενώ ορίζεται ότι το πόρισμα της Επιθεώρησης Εργασίας επί διαφορών που στοιχειοθετούνται από την ψηφιακή κάρτα εργασίας (π.χ. απαιτήσεις για δεδουλευμένα, επίδομα άδειας) θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα για να βγει διαταγή πληρωμής από το δικαστήριο.
Υπάρχουσες διατάξεις
Επιπλέον, με τις ήδη γνωστές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου: Ικανοποιείται ένα πάγιο και δίκαιο αίτημα, αυτό της εξίσωσης των αποζημιώσεων των εργατοτεχνιτών (που έως τώρα εισέπρατταν λίγα μεροκάματα) με εκείνες των υπαλλήλων. Διευρύνεται η λίστα των περιπτώσεων της άκυρης απόλυσης (προστασία και του πατέρα πλέον για 6 μήνες μετά τη γέννηση κάθε παιδιού, προστασία λόγω ενασκήσεως δικαιώματος, κλπ.)
Στις λοιπές περιπτώσεις (ένταση στις σχέσεις εργαζομένου – εργοδότη ή αναδιάρθρωση μιας επιχείρησης), το Δικαστήριο αντί οποιασδήποτε άλλης συνέπειας, με βάση ρύθμιση που ισχύει στη Γαλλία και την Ισπανία, μετά από αίτημα είτε του εργαζομένου είτε του εργοδότη, επιδικάζει υπέρ του εργαζομένου ποσό πρόσθετης αποζημίωσης (αποδοχές 3 μηνών έως το διπλάσιο της νόμιμης αποζημίωσης)
Άδειες-Ισορροπία επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής.
Διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής: Διευρύνονται, σε συνεννόηση με το Υπ. Εσωτερικών, και στο προσωπικό του Δημοσίου για το οποίο εφαρμόζεται το εργατικό δίκαιο περιλαμβάνοντας μεταξύ άλλων τους εργαζόμενους με σχέση Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου Χρόνου (ΙΔΟΧ), οι παρακάτω άδειες:
α. Ειδική άδεια παροχής προστασίας μητρότητας (6 μήνες επιδοτούμενοι από ΟΑΕΔ) και
β. Άδεια υποβοηθούμενης αναπαραγωγής 7 ημερών με αποδοχές.
Επίσης επεκτείνεται η άδεια 4 ημερών για παρακολούθηση σχολικής επίδοσης και σε παιδιά που φοιτούν σε Ειδικά Σχολεία και σε Ειδικές Δομές για Άτομα με Ειδικές Ανάγκες, ενώ προτεραιοποιούνται οι αιτήσεις γονέων παιδιών με αναπηρία για τη χορήγηση γονικής άδειας.
Οι ήδη ανακοινωθείσες διατάξεις προβλέπουν:
- Άδεια πατρότητας: 14 ημέρες με αποδοχές έναντι 10 που προβλέπει η Οδηγία και 2 που ισχύει σήμερα
- Προστασία του νέου πατέρα κατά της απόλυσης για 6 μήνες από τη γέννηση του τέκνου. Περιορισμός αντικινήτρων για πρόσληψη γυναικών
- Παραμένει η προστασία της εγκύου και εργαζόμενης μητέρας για 18 μήνες μετά τον τοκετόΓονική άδεια 4 μηνών για κάθε γονέα με επιδότηση για πρώτη φορά από τον ΟΑΕΔ για τους 2 μήνες
- Δικαίωμα ευέλικτων ρυθμίσεων (π.χ. τηλεργασία, ευέλικτο ωράριο, μερική απασχόληση) για γονείς και φροντιστές με βάση την Οδηγία 1158/2019.
- Απουσία 2 ημέρες κατ’ έτος με αποδοχές για λόγους ανωτέρας βίας
- Άδεια φροντιστή για συγγενείς ή συνοίκους που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα υγείας
- Επέκταση της άδειας λοχείας 9 εβδομάδων μετά τη γέννα και στην υιοθεσία τέκνου
- Επέκταση της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας 6 μηνών με επιδότηση από τον ΟΑΕΔ και στην υιοθεσία τέκνου
- Επέκταση του μειωμένου ωραρίου (άδεια φροντίδας τέκνου) και στην μητέρα που απέκτησε τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας
- Θεωρείται άκυρη η απόλυση εργαζομένου επειδή ζήτησε ή έλαβε άδεια –Θεσπίζεται αντιστροφή του βάρους της απόδειξης υπέρ του εργαζομένου στο Δικαστήριο.
Αντιμετώπιση της βίας και παρενόχλησης
Διεύρυνση προστασίας: Προστίθενται στα προστατευόμενα άτομα και οι εργαζόμενοι στην άτυπη οικονομία.
Δημόσιο: Σειρά δικαιωμάτων (όπως ενδεικτικά: διεύρυνση προστασίας και σε βία και απλή παρενόχληση και όχι μόνο στην παρενόχληση λόγω διακρίσεων, αποχώρηση από την εργασία σε περίπτωση κινδύνου), όπως προβλέπει η ΔΣΕ 190 επεκτείνονται και στο δημόσιο τομέα. Η ρύθμιση εισάγεται ύστερα από συνεννόηση με το Υπουργείο Εσωτερικών.
Ορισμοί: Ορίζονται διακριτά οι συμπεριφορές «βία» και «παρενόχληση», για να υπάρχει μεγαλύτερη σαφήνεια στις απαγορευμένες συμπεριφορές. Προστίθεται και ρητά στον ορισμό της παρενόχλησης λόγω φύλου ο σεξουαλικός προσανατολισμός, έκφραση, ταυτότητα φύλου.
Δικαίωμα αποχώρησης: Στο δικαίωμα οικειοθελούς αποχώρησης από την εργασία για εύλογο χρόνο λόγω κινδύνου ζωής/υγείας/ασφάλειας, μετά από τεκμηριωμένη ενημέρωση του εργοδότη, προστίθεται δικαίωμα του εργοδότη να προσφύγει στην Επιθεώρηση Εργασίας, σε περίπτωση που ο εργαζόμενος δεν επιστρέφει, παρά το ότι έληξε ο κίνδυνος.
Αντιστροφή του βάρους απόδειξης: Γίνεται παραπομπή της ρύθμισης για την αντιστροφή του βάρους της απόδειξης (σε μη ποινικά θέματα βεβαίως), στην ήδη ισχύουσα και εφαρμοζόμενη ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία, για λόγους μεγαλύτερης νομικής σαφήνειας και ασφάλειας.
Ενημέρωση: Αφαιρείται η διαβούλευση με το σύνολο των εργαζομένων για τις επιχειρησιακές πολιτικές για τη βία και παρενόχληση όταν δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση ή άλλοι εκπρόσωποι στην επιχείρηση και αντικαθίσταται με ενημέρωση των εργαζομένων και ανάρτηση των αντίστοιχων πολιτικών.
Τα παραπάνω προστίθενται στις ρυθμίσεις που προβλέπουν μεταξύ άλλων υποχρέωση κατάρτισης πολιτικών στην επιχείρηση για την αντιμετώπιση του φαινομένου και για τη διαχείριση των καταγγελιών, άμεση λήψη μέτρων από τον εργοδότη όταν ο δράστης είναι εργαζόμενος (από σύσταση και αλλαγή θέσης του καταγγελλόμενου μέχρι απόλυση), ειδική διαδικασία στην Επιθεώρηση Εργασίας για τις περιπτώσεις αυτές και δυνατότητα παρέμβασής της με εντολή στον εργοδότη να λάβει μέτρα όταν υπάρχει κίνδυνος για το θύμα, κ.α.
Τηλεργασία
Επίλυση διαφορών: Όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, η τηλεργασία εφαρμόζεται μετά από συμφωνία μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων. Αυτή ήταν άλλωστε και παραμένει, η πρόβλεψη του νομοσχεδίου. Διευκρινίζονται απλώς περαιτέρω οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή της τηλεργασίας, όταν αυτές δεν έχουν συμφωνηθεί μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου με την πρόσληψη ή με τροποποίηση της σύμβασης εργασίας. Ορίζεται συγκεκριμένα ότι, η τηλεργασία μπορεί να εφαρμόζεται με απόφαση του εργοδότη μόνο για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας και όταν προηγείται σχετική κυβερνητική απόφαση, ή μετά από αίτηση του εργαζομένου, σε περίπτωση τεκμηριωμένου κινδύνου της υγείας του. Αν υπάρχει διαφωνία μεταξύ των δύο πλευρών θα παραπέμπεται προς επίλυση στην Επιθεώρηση Εργασίας.
Ανάληψη του κόστους από τον εργοδότη: Ορίζεται ρητώς ότι το κόστος που αναλαμβάνει ο εργοδότης είναι ο εξοπλισμός (απόκτηση, συντήρηση, αποκατάσταση) και οι επικοινωνίες – οι λεπτομέρειες καθορίζονται με υπουργική απόφαση. Παραμένει η πρόβλεψη ότι οι δαπάνες αυτές δεν αποτελούν αποδοχές, αλλά εκπιπτέα δαπάνη για την εργοδοτική επιχείρηση, είναι αφορολόγητες και δεν επιβαρύνονται με ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη ή εργαζομένου.
Απλούστευση: Μειώνονται τα υποχρεωτικά στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνει η σύμβαση της τηλεργασίας.
Υπενθυμίζεται ότι με τις ρυθμίσεις που έχουν ανακοινωθεί, μεταξύ άλλων θεσπίζεται το δικαίωμα αποσύνδεσης, δηλαδή το δικαίωμα κάθε τηλεργαζόμενου να απέχει από την παροχή εργασίας με τηλεφωνικό, ηλεκτρονικό ή ψηφιακό τρόπο, εκτός ωραρίου εργασίας και κατά τη διάρκεια των αδειών του ενώ ορίζεται ότι οι τηλεργαζόμενοι έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους εργαζομένους εντός των εγκαταστάσεων της επιχείρησης.
Ψηφιακές πλατφόρμες
Διεύρυνση ορισμού: Διευρύνεται ο ορισμός προκειμένου να περιλαμβάνει όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες, ακόμη κι αυτές που συναλλάσσονται απευθείας με τον πελάτη.
Παροχή μέσων προστασίας: Προβλέπεται ότι οι ψηφιακές πλατφόρμες, οι οποίες υποχρεούνται να παρέχουν προστατευτικά κράνη στους παρόχους των υπηρεσιών, μπορούν εναλλακτικά να καταβάλουν στους συνεργάτες τους την αξία του κράνους σε χρήμα. Με αντίστοιχο τρόπο αποδίδεται και η προσαύξηση του 15% επί του ελάχιστου νομοθετημένου μισθού σε περίπτωση χρήσης ιδίου μέσου.
Με τις ήδη γνωστές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου: αναγνωρίζονται δύο τρόποι συνεργασίας των παρόχων υπηρεσιών με τις πλατφόρμες (συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας ή ανεξάρτητων υπηρεσιών / έργου), θεσπίζονται ίδιες υποχρεώσεις από τις πλατφόρμες για πρόνοια, υγιεινή και ασφάλεια έναντι εργαζομένων και αυτοαπασχολούμενων και προβλέπονται δικαιώματα σύστασης οργανώσεων, διαπραγμάτευσης συλλογικών συμφωνιών, απεργίας για τους απασχολούμενους με συμβάσεις ανεξαρτήτων υπηρεσιών/ έργου.
Υγεία και ασφάλεια στην Εργασία
Επιχειρησιακό σχέδιο: Προστίθεται άρθρο για την κατάρτιση ετήσιου Εθνικού Προγράμματος για την Υγεία και Ασφάλεια στην εργασία (επιχειρησιακό σχέδιο με την Εθνική Στρατηγική) με συγκεκριμένες αρχές και προδιαγραφές: εκτίμηση κινδύνων, χρονοπρογραμματισμός δράσεων, συνέργειες, παρακολούθηση με βάση στόχους και δείκτες προόδου.
Συνεργασία με το ΕΛΙΝΥΑΕ: Θεσπίζεται συνεργασία του ΥΠΕΚΥ και της Επιθεώρησης Εργασίας με το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛΙΝΥΑΕ, είναι ο φορέας των κοινωνικών εταίρων ΓΣΕΕ, ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ, ΣΕΤΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία), μέσω προγραμματικών συμβάσεων για εκπόνηση μελετών, ερευνών πεδίου, προγραμμάτων κατάρτισης σε επιχειρήσεις, παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών για θέματα υγείας και ασφάλειας στην εργασία.
Με το νομοσχέδιο κυρώνεται η Σύμβαση 187 του Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία
ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ
Νομοτεχνικές βελτιώσεις: Οι διατάξεις προβλέπουν ψηφιακό μετασχηματισμό του συστήματος παρακολούθησης της αγοράς εργασίας, μείωση του διοικητικού φόρτου για τις επιχειρήσεις, διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών συστημάτων ΕΡΓΑΝΗ, e-ΕΦΚΑ, Επιθεώρησης Εργασίας, ΟΑΕΔ, διευκόλυνση των ελέγχων με διασταυρώσεις.